www.nowystaw.fora.pl

GrosseWerder

Źródło: naszemiasto.pl
Autor: (RK)
Data: 09.10.2010
Link: [link widoczny dla zalogowanych]

Nowy Staw. Kolegiata żuławska może być z XIV wieku?

Kościół św. Mateusza Apostoła w Nowym Stawie może być starszy, niż się wydawało. Oficjalnie podawaną datą podjęcia decyzji o budowie świątyni jest rok 1400.

Konserwator Dariusz Chmielewski z Gdańska, opracowując orzeczenie konserwatorskie niezbędne do planowanego remontu zabytku, natrafił na interesujący ślad dotyczący kościoła św. Mateusza w Nowym Stawie. Mógłby on świadczyć, że tzw. kolegiata żuławska pochodzi nie z XV, a z XIV. A taki fakt jeszcze podniósłby i tak wysoką wartość historyczną obiektu.

Dariusz Chmielewski hipotezę opiera na przedwojennych badaniach dotyczących historii Pomorza. W Bibliotece PAN w Gdańsku natrafił na ciekawą informację zawartą w publikacji z 1919 r., stanowiącej część wielkiego katalogu zabytków Prus Zachodnich.

- Tom dotyczący powiatu malborskiego opracowany został przez Bernharda Schmida. Wymienia on dokument źródłowy, z którego wynika, że w 1400 roku Krzyżacy kupili 10 000 dachówek na dach kościoła św. Mateusza - mówi Dariusz Chmielewski. - W tej publikacji autor powołuje się na księgę konwentu zakonu krzyżackiego, na stronę 29.

Wydaje się więc logiczne, że w momencie zakupu dachówek stał już korpus nawowy kościoła (wieże od zachodu, zakrystia, kruchta północna są późniejsze od korpusu).

- W ówczesnych czasach materiały ceramiczne były niezwykle drogie i nie kupowano by ich po to, żeby leżały na placu latami. Dlatego moim zdaniem, kościół jest starszy niż z 1400 roku - dodaje Chmielewski.

Nawet jeśli tak jest, trudno będzie bez innych dokumentów źródłowych ustalić datę rozpoczęcia budowy. Konserwator zachęca nowostawskiego proboszcza, by wystąpił z wnioskiem o zmianę wpisu w rejestrze zabytków. Starszy wiek kościoła zwiększałby bowiem szanse na dotacje na prace konserwatorskie.

marta1313

To bardzo dobra wiadomość. Skoro zabytek jest wyższej klasy to powinny się szybciej znaleźć pieniążki na jego renowację. A o to przecież chodzi. Wink

neuteich

Czytałem kiedyś informacje, że Krzyżacy planowali postawienie zamku w Nowym Stawie, ale zrezygnowali i postawili kościół ze względu na problemy z czasowymi ograniczeniami dostępności do Nowego Stawu.